DEUTSCH | ROMONTSCH
Flora am Laaxersee
Flora & Fauna
anavos tier Home

La garda garantescha l’aua clara

Las surfatschas da garda che circumdeschan il lag ein impurtontas pil beinesser dil lag e procuran la buna qualitad dall’aua. La garda san ins cumparegliar cun ina serenera che filtrescha las substanzas nutritivas. Per quei motiv vegn gl’Ual Fraissen – la suletta aua che affluescha el lag – menada directamein ella garda. Leu vegn l’aua schubergiada avon ch’ella entra el lag. Substanzas nutritivas sco nitrats e fosfor retegn la garda en sias ragischs e ses fustitgs.
Memia bia substanzas nutritivas ell’aua san caschunar ch’il lag „vegn ord il concept“. Lu entscheiva in cerchel vizius che semuossa cun aua tuorbla, munconza d’oxigen, ei dat gas ell‘aua tochen ina muria da pèschs. Il Lag da Laax ei perencunter clars, si‘aua ha paucas substanzas nutritivas e cuntegn ina gronda diversitad- el ei cunquei attractivs per far bogn e pescar. Per che las substanzas nutritivas ella garda contonschien tuttina buca il lag – pervia dil process da decumposiziun – vegn quella segada regularmein. Quei schabegia gl’atun, aschia vegnan utschals, amfibis ed insects disturbai dameins. Segar la garda ha era in senn ecologic, pertgei quei impedescha ch’ella pren surmaun.

Gl’ischi da muntogna ei robusts

Eis ei buca bi da star sut in ischi da muntogna? Gronds exemplars han ladas crunas e lur feglia ch’ei gronda sco in maun porscha da stad l’umbriva ch’ins giavischa. Ischials da muntogna creschan tochen sin 2000 m s.m., e quei dapertut els uauls da Laax. Al Lag Grond han ins plantau els aposta per formar il contuorn. Quella specia da plontas plont’ins savens en parcs e curtgins demai ch’ella ei leva da tgirar e fetg resistenta a scheladas.
Cun sia cruna rodunda e voluminusa seporscha gl’ischi (Acer pseudoplatanus) era bein per aleas – in bi exempel ves’ins per liung dil parcadi ella vischinonza. Il lenn clar e stagn digl ischi appreziesch’ins per mobiglias ed instruments. El sectur dallas cardientschas blauas ha gl’ischi medemamein sia rolla. Aschia crescha el savens sper baghetgs d’alp. Ins carteva numnadamein ch’el schurmegi quels dil cametg e tegni naven nauschs spérts. D’impurtonza historica ei igl «Ischi da Trun». Sut quel han ils antenats sursilvans engirau il matg 1424 il patg dalla Ligia Grischa, in mument impurtont dalla historia grischuna.

La biala orchidea da paliu

Beinvegni el labirint al Lag Grond. Ei vegn ualvess ad esser grev d’anflar la sortida da quel. Dapli pazienzia drova ei perencunter d’anflar ina orchidea selvadia. Igl ei l’orchidea da paliu (Epipactis palustris). Quella flurescha da miez zercladur tochen la fin d’uost e vegn tochen 50 cm aulta. Sin siu fustitg porta ella pliras flurs sdrimadas alv-violet. En egl dat la levza sut ch‘ei lev tschurricla ed alva sco in scussal – igl ei in liug ideal da setschentar per insects.
Orchideas selvadias ein schurmegiadas ed ina astga buca prender giu ellas. A tgi che s’interessescha per quellas finas plontas recumandein nus la senda d’orchideas d’orchideas al Lag digl Oberst. Leu creschan ellas en diversas fuormas e colurs. Duront il temps ch’ellas flureschan, montescha ina amatura mintgamai tablas cun indicaziuns specificas. Orchideas selvadias vivan en simbiosa cun bulius sutterrans (Mykorrhiza). Ils fils alvs da quels sestendan tras il tratsch e vivan sillas ragischs dallas orchideas. Il buliu furnescha ad ellas aua e substanzas nutritivas, ellas perencunter dattan al buliu zucher ch’ellas sviluppeschan culla fotosintesa, la forza dils radis dil sulegl.